Son yıllarda menisküs yırtıkları sadece yetişkin sporcularda değil, çocuk ve ergenlerde de giderek artış gösteriyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker, dizde ortaya çıkan bazı şikayetlerin ihmal edilmemesi gerektiğini, aksi takdirde kolayca çözülebilecek sorunların cerrahi müdahale gerektirebileceğini belirtiyor. Ancak her menisküs yırtığının ameliyat gerektirdiği algısının doğru olmadığını da ekliyor. Günümüzde tıptaki gelişmeler sayesinde birçok yırtık, ameliyatsız yöntemlerle başarıyla tedavi edilebiliyor.
Çocuklarda spora katılımın artması, hazırlıksız spora başlanması ve özellikle basketbol ile futbol gibi dizin sıkça dönmeye maruz kaldığı branşlarda ani yüklenmeler menisküs yırtıklarının artmasına neden oluyor. Son 10-15 yılda pediatrik menisküs yırtıklarıyla daha sık karşılaşıldığını ifade eden Doç. Dr. Toker, “Çocuk ve ergenlerde spora erken ve yoğun katılım, rekabetçi ortamın artması ve hatalı hareketler bu artışta önemli rol oynuyor. Ayrıca MR gibi gelişmiş görüntüleme yöntemlerinin yaygınlaşması tanı konulan vakaların sayısını artırıyor. Doğuştan gelen ve zamanla C şekline dönüşen diskoid menisküs yapısı da yırtık riskini yükseltebiliyor” diyor.
Dizde Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler
Menisküs yırtığı olan hastalar genellikle ağrı şikayetiyle başvuruyor ve günlük yaşam ile spor aktivitelerinde azalma yaşıyor. Doç. Dr. Toker, alarm veren belirtileri şöyle sıralıyor: “Ani dönme veya çömelme sonrası ağrı ve şişlik, dizde takılma ya da kilitlenme hissi, merdiven inip çıkarken ağrı veya dizin tam bükülememesi en sık görülen şikayetlerdir. Özellikle kilitlenme, şişlik, üzerine basamama, gece ağrısı, dizin tam açılıp kapanamaması ve tekrarlayan boşalma-takılma gibi durumlarda vakit kaybetmeden acil değerlendirme yapılmalıdır. Genç ve aktif hastalarda bu belirtiler cerrahi müdahaleyi gündeme getirebilir.”
Dizleri Güçlendirmek İçin Evde Yapılabilecek Egzersizler
Sonbahar ve kış aylarında kaygan zemin, kış sporları, ısınma eksikliği ve düzensiz fiziksel aktivitenin menisküs yırtığı riskini artırdığına dikkat çeken Doç. Dr. Toker, diz çevresini güçlendiren basit egzersizlerin menisküs sağlığı açısından önemli olduğunu belirtiyor. “Bu egzersizler birçok eklem içi diz probleminde etkili olup, düzenli ve doğru yapıldığında hastaya büyük fayda sağlar. En kolay uygulanabilenler izometrik egzersizlerdir; kas kasılması prensibine dayanır ve özellikle kuadriseps kaslarını kuvvetlendirmede çok değerlidir” diye ekliyor.
Her Menisküs Yırtığı Ameliyat Gerektirmez
Menisküs yırtığının her zaman cerrahi müdahale gerektirmediğini söyleyen Doç. Dr. Toker, MR’da yırtık görülen hastaların çoğunun ameliyatsız yöntemlerle takip edildiğini belirtiyor. Tedavide aktivite düzenlemesi, kısa süreli ağrı ve ödem kontrolü, kişiye özel fizyoterapi ve kuvvetlendirme programlarının temel olduğunu vurguluyor. Ancak bazı yırtıklarda cerrahi tedavi gerekebilir. Yırtığın şekli, yeri, hastanın yaşı ve beklentileri tedavi kararında etkili oluyor. Son yıllarda kullanılan yeni implantlar menisküs tamirini kolaylaştırarak cerrahi başarıyı artırıyor. Cerrahide öncelik menisküsün tamir edilmesi, tamir mümkün değilse yırtık kısmın çıkarılması (menisektomi)dır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı